Thursday, November 6, 2008

आमरस व कोथिंबिरीचे पराठे

साहित्य:
१. कणीक - १/२ वाटी
२. रवा - १/२ वाटी
३. बेसन - १ मोठा चमचा
४. आमरस/मँगो पल्प - १ मोठा चमचा
५. ओवा - १ चमचा
६. सैंधव मीठ - चवीनुसार
७. तेल - २ मोठे चमचे
८. कोथिंबीर - आवडीनुसार
९. पाणी - १/४ वाटी

कृती:
१. रवा, बेसन, कणीक व आमरस, ओवा, सैंधव मीठ एकत्र करावे.
२. त्यात १ १/४ चमचा तेल घालावे व पीठ व्यवस्थित मळून घ्यावे.
३. कोथिंबीर व थोडंसं पाणी घालून पुन्हा मळून घ्यावे.
४. या पीठाचे पराठे लाटावे. लाटताना पोळपाटाला चिकटू नये म्हणून थोडा कणकेचा हात लावावा.
५. मंद आचेवर तवा गरम करावा व थोडं तेल लावून त्यावर दोन्ही बाजूंनी पराठे व्यवस्थित शेकून घ्यावेत.


विशेष सूचना:
चेरीच्या चटणीबरोबर किंवा जॅम, मार्मलेड, लोणच्याबरोबर हे पराठे मस्त लागतात. आमरस थोडा जास्त असल्यास पाणी अगदी कमी वापरावं. कणीक, रवा व बेसन यांचं प्रमाण आवडीनुसार व आवश्यकतेनुसार बदलता येईल.

Sunday, August 24, 2008

पौष्टिक उपमा

साहित्य:
१. मोड आलेले अल्फ़ाल्फ़ा १ १/२ वाटी
२. मोड आलेले गहू - १/२ वाटी
३. रवा - १/२ वाटी
४. कांदा चिरून - १/२ वाटी
५. हिरवी मिरची - २ ते ३
६. नारळाचा चव किंवा किसलेले खोबरे - १/२ वाटी
७. तेल - १ डाव
८. मोहोरी - १ मिठाचा चमचा
९. जिरे - १ मिठाचा चमचा
१०. हळद - १ मिठाचा चमचा
११. मीठ - चवीनुसार
१२. कोथिंबीर - आवडीनुसार
१३. पाणी - ३-४ वाट्या

कृती:
१. सुरवातीला रवा लालसर भाजून एका भांड्यात काढून ठेवावा.
२. कढईत तेल गरम करून त्यात मोहोरी, जिरे घालून फोडणी करावी.
३. फोडणी तडतडल्यावर त्यात मिरच्या बारीक चिरून घालाव्यात व चिरलेला कांदा घालावा.
४. मंद आचेवर कांदा लालसर होऊ द्यावा.
५. मोड आलेले अल्फ़ाल्फ़ा, मोड आलेले गहू कढईत घालून मिश्रण व्यवस्थित ढवळून घ्यावे.
६. या मिश्रणात हळद घालून थोडे परतावे.
७. नारळाचा चव किंवा खोबर्‍याचा कीस व भाजलेला रवा मिश्रणात घालावा.
८. रवा व नारळ व्यवस्थित मिसळला की त्यात थोडं थोडं पाणी घालून सारखं ढवळत रहावं.
९. पाणी घालतानाच मीठ घालावे.
१०. मिश्रण घट्ट झाल्यावर कढईवर झाकण ठेवून दोन मिनिटांसाठी मंद आच राहू द्यावी व नंतर विस्तव बंद करावा.
११. उपमा तयार झाल्यावर आवडीनुसार त्यात कोथिंबीर घालावी.


विशेष सूचना:
फोडणी करताना त्यात थोडा कढिपत्ता टाकल्यास मस्त स्वाद येतो. या उपम्याबरोबर ओवा व मीठा घालून भरपूर घुसळून तयार केलेलं ताक छान लागतं. (ताक दह्यापासून किंवा सोया-योगर्टपासून बनवता येईल.)

Sunday, June 15, 2008

चेरीची चटणी

साहित्य:
१. चेरी - २५-३० फळं
२. शेंगदाणे - १ वाटी
३. तीळ - १/२ वाटी
४. हिरवी मिरची - ३ ते ५
५. मीठ - चवी प्रमाणे
६. साखर - चवी प्रमाणे
७. कढीपत्ता पूड - २ ते ३ चमचे
८. कोथिंबीर - १ वाटी (किंवा कोथिंबीर पेस्ट २ मोठे चमचे)
९. पाणी - १/२ वाटी ते १ वाटी
१०. लिंबू - १ मध्यम आकाराचा किंवा २ लहान आकाराचे

कृती:
१. चेरीच्या फळांमधून बिया काढून टाकाव्यात.
२. तीळ लालसर भाजून घ्यावे.
३. शेंगदाणे भाजून घ्यावेत.
४. हिरवी मिरची, चेरीचा गर, तीळ, शेंगदाणे, कोथिंबीर मिक्सरमध्ये घालून फिरवून घ्यावे.
५. या मिश्रणात थोडं थोडं पाणी घालून एकजीव होईपर्यंत मिक्सरमधून पुन्हा फिरवून घ्यावे व एका पात्रात मिश्रण काढून घ्यावे.
६. त्यात कढिपत्तापूड, मीठ, साखर, लिंबूरस घालून ढवळावे.

विशेष सूचना:
आवडीनुसार चेरी, कोथिंबीर, मिरची यांचं प्रमाण कमी जास्त करता येईल. चेरी दुप्पट घेतल्यास चटणी सरसरीत होईल व जास्त मिरची घालावी लागेल. या चटणीमध्ये जिरेपूडही घालता येईल. संत्र्याची एखाद-दुसरी फोड टाकल्यास चव मस्त येते.
चेरी आंबट असल्यास लिंबूरस कमी घ्यावा.
ही चटणी फ़्रिजमध्ये २-४ दिवस चांगली राहते. धिरडे, दोसा, पोळी, थालिपीठ, पुरी, ब्रेड, नगट्स, वॅफ़ल्सबरोबर छान लागते.

पूर्वतयारीसाठी उपयुक्त गोष्टी

या ब्लॉगवर या पुढे प्रसिद्ध होणार्‍या पाककृतींमध्ये पूर्वतयारीत वारंवार लागणार्‍या वस्तूंची कृती इथे देत आहे.

१. कोथिंबीरीची पेस्ट
कोथिंबीर स्वच्छ धुवून चिरून थोडंसं पाणी घालून मिक्सरमध्ये एकजीव होईपर्यंत वाटून घ्यावी. ही पेस्ट फ़्रिजमध्ये २ आठवडे चांगली राहते. कोथिंबीरीपेक्षा ही पेस्ट वापरायला सोपी जाते. साधारणपणे वाटीभर कोथिंबीरीसाठी १ डाव पेस्ट हे प्रमाण आहे.

२. कढिपत्ता पूड
कढीपत्ता अधिक टिकावा, म्हणून थोड्या तेलावर परतून घ्यावा व मिक्सरमधून त्याची पूड करून घ्यावी.

Monday, May 5, 2008

मुगाच्या डाळीचा हलवा

साहित्य:
१. मुगाची डाळ - २ वाट्या
२. वनस्पती तूप/ अल्मंडबटर/कॅश्युबटर/ अन्सॉल्टेड मार्जरीन - २ वाट्या
३. अल्मंडमिल्क - २-३ वाट्या किंवा १ वाटी बदाम
४. साखर - २ ते ३ वाट्या
५. पाणी

लिहिण्याच्या सोयीसाठी साहित्य क्रमांक २. व ३.करता अनुक्रमे तूप व दूध असं लिहिणार आहे.

कृती:
१. सर्वप्रथम मुगाची डाळ पाण्यात भिजत घालावी व मिक्सरमध्ये किंवा पाट्या-वरवंट्यावर वाटून घ्यावी.वाटण्यासाठी साहित्य नसल्यास कुकरमध्ये शिजवून डावाने ढवळून बारीक करावी.
२. कढईमध्ये किंवा नॉनस्क्टिक पात्रात २ वाट्या तूप घालावे व त्यात वाटलेली डाळ घालावी व थोडी परतून घ्यावी.
३. पाणी घालून शिजवून घ्यावी. (क्रमांक १ मध्ये शिजवली असल्यास हा मुद्दा गैरलागू)
४. थोडं दूध घालून कढईपासून गोळा सुटून येईल तोवर हलवत रहावं.
५. साखर घालावी व व्यवस्थित एकत्र होण्यासाठी मिश्रण ढवळावं.
६. उरलेलं दूध घालून क्र. ४ मध्ये सांगितल्याप्रमाणे हलवावं व विस्तव बंद करावा.

हा हलवा आठवडाभर चांगला राहतो. यात आवडीनुसार सुकामेवा, जायफळपूड, वेलचीपूड, केशर घालता येईल. केशर घालायचे असल्यास वाटीभर पाण्यात केशर घालून झाकलेल्या पात्रात ५ मिनिटांसाठी उकळून घ्यावे व ते पाणी वापरावे म्हणजे संपूर्ण मिश्रणात चांगला स्वाद पसरतो. थोडा आमरस किंवा मॅगोपल्प घातल्यास चव फारच उत्कृष्ठ येते.

विशेष सूचना:
अल्मंडमिल्क उपलब्ध नसल्यास वाटीभर बदाम मिक्सरच्या भांड्यात टाकून ते भिजतील इतपत पाणी घालावे व मिक्सरमध्ये वाटून घ्यावे. नारळाच्या दुधाप्रमाणॆच अल्मंडमिल्क तयार करता येतं. १ लिटर गायी/म्हशीचे दूध सध्या सुमारे २० रुपयांना मिळतं. त्या किंमतीत बसतील एवढे बदाम वापरून अल्मंडमिल्क सहज बनवता येईल. अल्मंडमिल्क बनवल्यावर उरलेला चोथा टाकून देऊ नये. हलव्यामध्ये घालता येतो.
या ब्लॉगविषयी

व्हिगन/वन्यज/हरितज आहारपद्धतीबद्दल कसंकाय यांच्या ब्लॉगवर बरीच माहिती मिळाली. भारतीय संस्कृतीत पाककृतींमध्ये दुध, दही, तूप यांचा समावेश असलेले अनेक पदार्थ पूर्वापार लोकप्रिय आहेत. "दूध-तूप सोडायचं, मग हे पदार्थ कसे करणार?" हा प्रश्न पडणं स्वाभाविक आहे. व्हिगन जीवनशैली टाळण्यामागे ही महत्त्वाची बाब आहे हे लक्ष्यात घेऊन व्हिगनपद्धतीने पदार्थ बनवण्याचे प्रयोग करण्याचा निर्णय घेतला. मी स्वत: व्हिगन नसल्यामुळे लोकांना "दूध-तूप खाऊ नका" असा सल्ला देणार नाही. त्याप्रमाणेच, या ब्लॉगवरील सर्व पाककृती व्हिगन/वन्यज/हरितज जीवनशैलीशी सुसंगत असतीलच असं नाही. पण एक प्रयोग म्हणून इथल्या पाककृती अवश्य करून पहाव्यात ही विनंती.
आपल्याला ह्या पाककृती कशा वाटल्या हे अवश्य कळवावे.
धन्यवाद.

-खादाड